1) Czy jeśli genealog poinformował mnie o prawie do spadku z Francji, mogę w nim odziedziczyć także zobowiązania (długi) związane z osobą spadkodawcy?
Odpowiedź:
Nie. Z założenia genealog nie zajmuje się postępowaniami spadkowymi, które są deficytowe. Otrzymujemy w tym względzie informacje od Notariusza-Likwidatora, ponadto sami weryfikujemy sytuację majątkową spadkodawcy przed przystąpieniem do ustalania spadkobierców. Dodatkowym zabezpieczeniem spadkobiercy jest podpisywana z nami umowa, w której przejmujemy na siebie pełną odpowiedzialność prawną i finansową za ewentualne zobowiązania, które nie byłyby ujawnione w chwili otwarcia spadku, a które byłyby wyższe niż stan aktywów spadku. Nasza odpowiedzialność jest zaangażowana do chwili wygaśnięcia roszczeń z tego tytułu, zgodnie z obowiązującym prawem we Francji, jest to 10 lat od chwili otwarcia spadku.
2) Czy jeśli przystąpię do postępowania spadkowego we Francji, o którym poinformował mnie genealog spadkowy będę zmuszony stawać przed Notariuszem-Likwidatorem we Francji lub jakimkolwiek Sądem, np. w Polsce ?
Odpowiedź:
Nie. W postępowaniu spadkowym we Francji, inaczej niż w Polsce, nie ma konieczności osobistego stawiennictwa przed Notariuszem w trakcie sporządzania aktu poświadczenia dziedziczenia (formalnego dokumentu, wskazującego krąg osób uprawnionych do spadku). Wszelkie czynności podejmowane są w imieniu spadkobierców na podstawie specjalnych pełnomocnictw, jakie proponujemy spadkobiercom na wstępie naszych kontaktów z nimi, a zatem, to genealog spadkowy podpisuje dokumenty przed Notariuszem w imieniu spadkobierców (poza aktem poświadczenia dziedziczenia, jest to protokół inwentaryzacji spadku, a także deklaracja spadkowa, składana przez Notariusza we francuskim urzędzie skarbowym, na końcu postępowania). Z perspektywy naszych wieloletnich doświadczeń wiemy, że jest to najbardziej dogodny i bezstresowy dla spadkobierców sposób działania w tym względzie. Rownież w Polsce nie ma konieczności składania jakichkolwiek oświadczeń woli przed Sądami, w związku z postępowaniami otwartymi we Francji. Wyjątek stanowi przyjęcie spadku w imieniu małoletniego lub osoby ograniczonej w zdolności do czynności prawnych ze względu na ubezwłasnowolnienie. Wtedy, w imieniu takiej osoby działa opiekun prawny, który musi mieć zgodę na dokonanie czynności ze strony polskiego Sądu Rodzinnego. Należy zaznaczyć, że w takiej sytuacji również w pełni wspieramy ten aspekt procedury, poprzez przygotowanie stosownych wniosków i dowodów oraz wyznaczamy jednego z naszych adwokatów, który czynnie wspiera działania opiekuna prawnego przed Sądem.
3) Czy jeśli odziedziczę spadek z Francji, będę musiał (musiała) osobiście rozliczyć się z podatku spadkowego w tamtejszym urzędzie skarbowym?
Odpowiedź:
Nie. Podatek od spadku jest z urzędu rozliczany przez Notariusza-Likwidatora. Składa on w imieniu spadkobierców deklarację spadkową, a następnie wpłaca kwotę podatku do francuskiego urzędu skarbowego. Następnie oczekuje na specjalny certyfikat z tego urzędu, potwierdzający fakt odprowadzenia podatku. Po jego otrzymaniu, może dokonać transferu pieniędzy do spadkobierców. Notariusz ponosi pełną odpowiedzialność za wspomnianą procedurę, a spadkobiercy w Polsce otrzymują masę spadkową bez jakichkolwiek dalszych powinności po swojej stronie.
4) Czy odprowadzenie podatku od spadku we Francji zwalnia mnie z tego obowiązku względem polskich organów skarbowych?
Odpowiedź:
Niestety nie. Pomiędzy Francją i Polską nie została podpisana konwencja o braku podwójnego opodatkowania w zakresie spadków i darowizn. Oznacza to, że pomimo odprowadzenia podatku we Francji, na spadkobiercy w Polsce ciąży obowiązek odprowadzenia podatku z tytułu dziedziczenia w tutejszym urzędzie skarbowym, właściwym dla jego miejsca zamieszkania. Stosowną deklarację należy złożyć w ciągu miesiąca od chwili przyjęcia spadku (rozumianego jako faktyczny wpływ środków na konto spadkobiercy, a jeżeli środki te wpływają w kilku transzach, ostatnia z nich rozpoczyna bieg wspomnianego terminu). Oczywiście, dostarczamy spadkobiercom wszelkie dokumenty z Francji (przetłumaczone przez naszych tłumaczy przysięgłych), które są niezbędne dla prawidłowego rozliczenia z polskim urzędem skarbowym.
5) W jakiej formie przekazywane są środki pieniężne ze spadku we Francji i w jakiej walucie?
Odpowiedź:
Pieniądze te są zawsze przekazywane w formie przelewu bankowego na konto wskazane przez spadkobiercę. Jeśli idzie o walutę, środki te zawsze wysyłane są z Francji w euro, jednak to spadkobierca decyduje, czy chce je otrzymać w tej właśnie formie, czy też od razu w złotówkach. Decydującym jest rodzaj rachunku bankowego, jaki przekazany zostaje przez spadkobiercę na potrzeby tego przelewu. Jeśli jest to rachunek walutowy, pieniądze przychodzą w euro, jeśli zaś złotówkowy, środki te są do odbioru w naszej walucie, gdyż to wskazany przez spadkobiercę bank dokonuje przewalutowania we własnym zakresie.
6) Dlaczego nie mogę poznać dokładnej wartości masy spadkowej na początku postępowania, o którym poinformował mnie genealog spadkowy?
Odpowiedź:
Na początku należy podkreślić, że rozmawiamy ze spadkobiercami zawsze o masie spadkowej, która ma charakter dodatni. Często mamy dosyć kompletną wiedzę, jaka jest wartość spadku i wtedy zawsze przekazujemy te informacje spadkobiercom. Nie jest to jednak regułą, a wynika to z kilku możliwych powodów. Najczęściej masa spadkowa nie jest jeszcze zinwentaryzowana przez Notariusza - Likwidatora, ponieważ czynność ta nie może być dokonana przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia. Ma to szczególny wymiar w sytuacji, kiedy jednym z elementów masy spadkowej jest np. nieruchomość. Jej dokładna wartość będzie znana dopiero po dokonaniu jej wyceny, wcześniej można mówić tylko o jej wartości szacunkowej. Drugim takim przykładem jest sytuacja, kiedy w masie spadkowej znajdują się polisy ubezpieczenia na życie. Towarzystwa Ubezpieczeniowe nie ujawniają z założenia ich wysokości do czasu wskazania spadkobierców, a tym samym beneficjentów umów ubezpieczeniowych, przez Notariusza-Likwidatora w akcie poświadczenia dziedziczenia. Jednak w trakcie postępowania informacje te uzupełniane są na bieżąco, przekazujemy je natychmiast po otrzymaniu od Notariusza.
7) Czy można określić czas, jaki będzie trwało postępowanie spadkowe we Francji do jego zakończenia?
Odpowiedź:
Precyzyjne wskazanie terminu zakończenia postępowania zaraz po jego otwarciu nie jest możliwe. Bardzo dużo zależy od samych spadkobierców we wstępnej fazie określania kręgu osób uprawnionych do dziedziczenia. Często precyzyjne informacje, zaangażowanie i dyscyplina w przekazywaniu niezbędnych dokumentów mogą znacznie skrócić ten okres. Z drugiej strony należy mieć na uwadze, że w postępowaniach, w których elementem masy spadkowej jest nieruchomość, trudno jest przewidzieć czas, w jakim uda się ją sprzedać potencjalnym nabywcom, ale nawet ze względu na obowiązującą w tym względzie procedurę sprzedaży, zawsze będzie to około pół roku. Średnio, bazując na naszej praktyce możemy powiedzieć, że trzeba się liczyć z okresem kilkunastu miesięcy dla przeprowadzenia pełnej procedury spadkowej, do chwili otrzymania przez spadkobierców należnych im środków z masy spadkowej.
8) Czy mogę uzyskać informacje o innych uczestnikach postępowania spadkowego, zwłaszcza mieszkających we Francji? Chciałbym (chciałabym) nawiązać z nimi kontakt.
Odpowiedź:
Jest to możliwe, ale pod pewnymi warunkami. Genealog spadkowy nie może udzielić tych informacji wprost, ze względu na przepisy dotyczące ochrony danych osobowych. Musimy mieć zgodę tych uczestników na udzielenie o nich informacji, wyrażoną na piśmie. Sugerujemy także inne rozwiązanie: możemy przedstawić pozostałym spadkobiercom Państwa zainteresowanie dla nawiązania z nimi relacji, podając Wasze dane kontaktowe, oczywiście, jeżeli wyrazicie na to zgodę. Z praktyki wiemy, że jest to często skuteczny sposób na nawiązanie takiego kontaktu.
9) Czy mogę otrzymać jakieś pamiątki, które zachowały się po osobie spadkodawcy, w formie zdjęć, listów lub drobnych przedmiotów o wartości emocjonalnej?
Odpowiedź:
Jeżeli tylko takie przedmioty zachowały się, staramy się spełniać tą prośbę spadkobierców. W czasie inwentaryzacji masy spadkowej zwracamy się do Notariusza-Likwidatora o zabezpieczenie takich pamiątek i następnie przekazujemy je spadkobiercy, który zwrócił się do nas z takim wnioskiem. Jednak należy mieć na uwadze, że nie zawsze jest to możliwe, np. jeśli spadkodawca zamieszkiwał przed śmiercią w domu spokojnej starości, lub od jego zgonu upłynął już znaczny odstęp czasu. Mamy też ograniczone możliwości przechowywania takich obiektów, podobnie z resztą, jak Notariusz-Likwidator. Generalnie jednak, staramy się spełniać to życzenie spadkobierców.